Sự chuẩn bị cho việc chăm sóc sức khỏe thai kỳ là một phần quan trọng trong hành trình của mỗi người phụ nữ. Khi bắt đầu hành trình làm mẹ lần đầu, việc tìm hiểu về quy trình khám thai là điều rất quan trọng và mang lại nhiều lợi ích.
1. Bước khám thai 1 – Hỏi thông tin cá nhân
Khi thăm khám thai lần đầu, quan trọng nhất là thu thập thông tin cá nhân chi tiết của bà mẹ:
- Họ và tên:
- Tuổi:
- Nghề nghiệp, điều kiện lao động: (có tiếp xúc với các yếu tố độc hại không)
- Địa chỉ: (đặc biệt chú ý vùng sâu, vùng xa)
- Dân tộc:
- Trình độ văn hóa:
- Tôn giáo:
- Điều kiện sinh hoạt, kinh tế: (chú ý về chế độ ăn kiêng, thiếu ăn)
2. Bước khám thai 2 – Hỏi về sức khỏe
2.1. Hiện mắc bệnh gì?
Nếu có: mắc từ bao giờ, diễn biến thế nào, đã điều trị gì? kết quả điều trị, có ảnh hưởng gì đến sức khỏe? đang dùng thuốc gì?
2.2. Tiền sử mắc những bệnh gì?
Lưu ý những bệnh phải nằm viện, phải phẫu thuật, phải truyền máu, các tai nạn, dị ứng, có nghiện rượu, thuốc lá ma tuý, các bệnh đặc hiệu như tiểu đường, bệnh tim mạch, bệnh tâm thần, nội tiết, rối loạn đông máu, bệnh thận…
2.3. Hỏi về gia đình
Sức khỏe, tuổi của chồng, của bố mẹ, anh chị, còn sống hay đã chết nếu chết, cho biết lý do. Có ai mắc bệnh truyền nhiễm, ung thư, bệnh tim, cao huyết áp, tiểu đường, bệnh thận, bệnh tâm thần, lao, đẻ con dị dạng, dị ứng, bệnh máu.
2.4. Hỏi về kinh nguyệt
Có kinh lần đầu năm bao nhiêu tuổi, chu kỳ, số ngày, số lượng, màu sắc. Kinh cuối từ ngày… đến… ngày…
2.5. Hỏi về tiền sử hôn nhân, hoạt động tình dục và đánh giá nguy cơ lây nhiễm bệnh lây truyền qua đường tình dục:
- Lấy chồng năm bao nhiêu tuổi?
- Hôn nhân lần thứ mấy?
- Họ tên, tuổi, nghề nghiệp, sức khỏe bệnh tật của chồng. Về tình dục cần khai thác bắt đầu có hoạt động tình dục từ tuổi nào, có bao nhiêu bạn tình, các vấn đề về tình dục, tiền sử bệnh lây truyền qua đường tình dục, làm việc ở xa nhà…
2.6. Hỏi về tiền sử sản khoa
Đã có thai bao nhiêu lần, sử dụng cách ghi theo 4 số (PARA) và thông tin chi tiết về từng lần.
2.7. Hỏi về tiền sử phụ khoa
Có điều trị vô sinh, điều trị nội tiết, có các bệnh nhiễm khuẩn đường sinh sản, bệnh lây truyền qua đường tình dục, các khối u phụ khoa, các phẫu thuật phụ khoa.
2.8. Hỏi về các biện pháp tránh thai đã sử dụng
Chi tiết về các biện pháp tránh thai đã dùng, thời gian sử dụng, tác dụng phụ, lý do ngừng sử dụng.
2.9. Hỏi về lần có thai này
Cần thu thập thông tin chi tiết về thai kỳ như ngày đầu kinh cuối, các triệu chứng nghén, ngày thai máy, sụt bụng, dự tính ngày sinh.
3. Bước khám thai 3 – Khám toàn thân và khám sản khoa
- Đo chiều cao, cân nặng, quan sát kết mạc mắt và móng tay.
- Đếm mạch và đo huyết áp, khám tim phổi, khám vú và các dấu hiệu bất thường.
- Khám sản khoa theo từng giai đoạn của thai kỳ để kiểm tra sự phát triển của thai và sức khỏe của bà mẹ.
4. Bước 4 – Thực hiện thử nước tiểu
Thử nước tiểu để tìm protein và đường, thường xuyên để theo dõi sức khỏe của bà mẹ và thai nhi.
5. Bước khám thai 5: Tiêm phòng uốn ván
Kiểm tra tiêm phòng uốn ván và tiêm bổ sung nếu cần thiết theo phương pháp và kế hoạch hẹn tiêm.
6. Bước khám thai 6 – Cung cấp thuốc thiết yếu
Cần cung cấp các loại thuốc cần thiết cho bà mẹ như viên sắt/ folic theo hướng dẫn của chuyên gia y tế.
7. Bước khám thai 7 – Hướng dẫn vệ sinh thai nghén
Cần hướng dẫn bà mẹ về dinh dưỡng, chế độ làm việc và vệ sinh khi có thai để đảm bảo sức khỏe của mẹ và thai nhi.
8. Bước khám thai 8 – Ghi chép và quản lý thông tin thai kỳ
Ghi chép chi tiết về thông tin thai kỳ và quản lý thông tin để theo dõi sức khỏe của bà mẹ và thai nhi.
9. Bước khám thai 9 – Kết luận và dặn dò
9.1. Với thai quý 1:
- Những biểu hiện thai kỳ 3 tháng đầu, chế độ dinh dưỡng, làm việc nghỉ ngơi, quan hệ tình dục
- Hẹn thăm lần 2. Xử trí nguy cơ (nếu có).
9.2. Với thai quý 2:
- Hẹn thăm lần sau.
- Hẹn tiêm phòng uốn ván
9.3. Với thai quý 3: tóm tắt những biểu hiện của thai 3 tháng cuối, điểm qua các dấu hiệu nguy hiểm, về KHHGĐ sau khi sinh
- Hẹn thăm tiếp (nếu có nhu cầu).
- Dự kiến ngày sinh, nơi sinh.
- Hướng dẫn chuẩn bị phương tiện cho mẹ và cho con khi đẻ.
Hãy dành thời gian để tìm hiểu về quy trình khám thai, và hãy luôn nhớ rằng, thông tin chính xác và sự chăm sóc kỹ lưỡng là chìa khóa cho một thai kỳ khỏe mạnh. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hoặc lo lắng nào, hãy chia sẻ cùng bác sĩ. Cùng nhau, chúng ta sẽ tạo ra một hành trình làm mẹ an toàn và đầy ý nghĩa.
